از سوی پایگاه تحلیلی-تخصصی کالا و انرژی پیشنهاد شد:

پایان بازی تعیین قیمت پایه محصول وکیوم باتوم با الهام از روش قیمت¬گذاری دفتر توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی

در راستای اعلام قیمت¬های جدید محصولات نفتی توسط شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی و افزایش 36 درصدی قیمت کالای وکیوم باتوم(تنها این کالا در میان کلیه فرآورده های نفتی، فرمول محاسباتی قیمت-گذاری آن تغییر نموده و از ارز مبادله ای به ارز آزاد تغییر پیدا نموده است) پایگاه تحلیلی-تخصصی کالا و انرژی پیشنهادی را برای پایان دادن به مشکلات فعلی در مورد مکانیزم قیمت¬گذاری ارائه نمود.

مبحث PRICING یکی از مباحث مهم در مبادلات بازرگانی است و هرگاه بدرستی انجام نگردد در بازار رقابت جهانی که تعداد عرضه¬کننده و تقاضا¬کننده زیاد می باشد منجر به زیان ده شدن شرکت¬ها و خروج آن¬ها از بازار¬ها خواهد گردید. در مورد محصول قیر نیز کشور ما از این قاعده مستثنی نیست و در صورتی که قیمت گذاری قیر به درستی انجام نگردد در هر لحظه امکان دارد یک کشور صادر کننده قیر حتی به وارد کننده این محصول تبدیل گردد. در این راستا مشخص است که بازار¬ها همیشه بر اساس عرضه و تقاضا به یک قیمت تعادلی دست می یابند و در صورتیکه شکافی بین قیمت ها در بازارهای مختلف وجود داشته باشد، معامله¬گران و آربیتراژگران در بازار¬های فیزیکی این فرصت ها را غنیمت شمرده و بازارها را سریعا به تعادل می رسانند. لذا وقتی در یک منطقه، عرضه کننده ای افزایش قیمت ناگهانی داشته باشد عملا منطقه مذکور از جریان قیمت های تعادلی بازار خارج شده و تا مدت¬ها آن عرضه کننده نمی تواند کالای خود را در آن منطقه به فروش برسانند و به سرعت سایر رقبا سهم بازار خود را افزایش داده و آن بازار را تصاحب خواهند نمود. در مورد محصول قیر نیز وضعیت به همین شکل است و متاسفانه با مصوبه جدید شرکت پخش و پالایش فرآورده های نفتی و با رشد 36 درصدی قیمت وکیوم باتوم و به تناسب آن قیمت قیر و با توجه به کم کشش بودن بازار صادراتی، به طور حتم مقاصد صادراتی کشور در مورد محصول قیر، توسط سایر عرضه کنندگان این محصول تسخیر خواهد شد و ایران عملا بازار صادراتی خود را به رقبا واگذار خواهد نمود. 

مطابق با تحقیقات پایگاه تحلیلی-تخصصی کالا و انرژی، در دنیا فرمول خاصی برای تعیین قیمت پایه محصول وکیوم باتوم وجود ندارد و فرمول تعیین قیمت این ماده در کشور در سال¬های بسیار دور و به صورت بومی و مطالعات آن زمان انجام شده است. در حال حاضر هم فرمول مذکور کارایی لازم را نداشته به شکلی که در برخی از مواقع برای تعیین قیمت وکیوم باتوم فرمول ها کنارگذاشته شده و از قیمت قیر در منطقه استفاده می شود. پس بطور کلی می توان قیمت های داخلی قیر را بر اساس قیمت¬های رقبا در بازار¬های جهانی و مقاصد صادراتی ایران تعیین نمود و پس از کسر نمودن حاشیه سود تولیدکنندگان قیر، کالای وکیوم باتوم را نیز قیمت¬گذاری نمود. در ادامه این مدل قیمت¬گذاری با مثالی عملیاتی و بر اساس قیمت¬های نشریه آرگوس(معتبرترین نشریه دنیا در مورد قیر) توضیح داده می شود:

 فرض شود مقاصد صادراتی ایران در مورد محصول قیر کشور های چین، شمال شرق آسیا و جنوب شرق آسیا و ترکیه است. میانگین قیمت های جهانی این چهار منطقه 300 دلار می باشد. اگر کرایه حمل تا این مناطق را 50 دلار درنظر بگیریم و از قیمت 300 دلار کم کنیم به عدد 250 دلار می رسیم. عدد 250 دلار قیمت fob خلیج فارس بوده و با ضرب آن در عدد0.95 به قیمت 238 دلار می رسیم که با دلار آزاد 4100 تومانی قیمت قیر بر مبنای دلار آزاد، 975 تومان خواهد شد. قیمت وکیوم باتوم هم می تواند 0.83 این قیمت لحاظ شود و قیمت وکیوم باتوم 800 تومان خواهد بود. 

فلسفه این نوع قیمت¬گذاری این است که باید تناسبی میان قیمت های داخلی و صادراتی وجود داشته باشد تا آربیتراژگران نتوانند از شکاف های میان قیمت ها استفاده نمایند. لازم به ذکر است که شرکت ملی صنایع پتروشیمی از فرمولی مشابه برای تعیین قیمت 245 کالای پلیمری و 52 کالای شیمیایی و مجموعا حدود 300 کالا استفاده می نماید.

 

 

 

 

نظرسنجی

چقدر قیمت های پایه اعلامی دو مرجع قیمتگذاری یعنی NPC ( شرکت ملی صنایع پتروشیمی ) و شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی را نزدیک به قیمت های جهانی میدانید ؟