قیمتهای جهانی دستخوش تغییر
در گزارشهای ۹ ماهه شرکتها بر دو عامل افزایش قیمتهای جهانی و نرخ ارز به عنوان بیشترین شاخصهای تاثیرگذار در سوددهی یا زیاندهی شرکتها اشاره شده است.
به نظر میرسد شرکتهای صادراتمحور از افزایش نرخهای جهانی بهره بیشتری برده و سوددهی بیشتری را نیز تا پایان سال متصور شوند.
در میان اخبار شنیدهشده از بازار کامودیتیها همچنان انتظار میرود این بازار به روند افزایشی خود ادامه داده و متاثر از افزایش قیمتهای جهانی حال خوشی داشته باشند. از سوی دیگر با بررسی وضعیت صنایع پایین دستی میتوان دریافت افزایش قیمت مواد اولیه به شدت بر زیاندهی این شرکتها تاثیرگذار بوده است.
شکلگیری نزاع قیمتی
به نظر میرسد رشد قیمت کامودیتیها با افزایش تقاضایی که شاهد بودیم و اقتصاد چین به آهستگی و با روند ملایمتری افزایش پیدا کند. به دلیل اینکه در قراردادهای فیوچرز بسیاری از شرکتها سود شناسایی میکنند هم در بازار نقدی و هم بازار جهانی اثرگذار بوده و باعث میشود روی قیمت، کنترل بیشتری اعمال شود. از سوی دیگر رشد قیمت کامودیتیها به اقتصاد چین و سایر اقتصادهای دنیا هم بستگی دارد. هر کالایی شرایط عرضه و تقاضای خودش را دارد به عنوان مثال افزایش یا کاهش قیمت نفت قابل مقایسه با متانول نیست. به گفته عضو موظف هیات مدیره کارگزاری بانک مسکن، هر کالای کامودیتی شرایط خاص خودش را دارد. بسیاری معتقدند نرخ دلار امریکا به عنوان یک شاخص مهم بر روی بازارهای مالی به شدت اثرگذار است. عوامل دیگری هم در عرضه و تقاضا موثر است که درباره هر کامودیتی باید به طور جدا بررسی شود. میثم باقریکوپایی به صمت گفت: هرچه افزایش قیمتها در صنایع بالادستی اتفاق بیفتد اثرش به صنایع پایین دستی هم منتقل میشود. بسیاری از مواقع ظرفیت بازار هم مهم است به طوریکه صنایع پاییندستی بتواند در آن بازار هم فعالیت کند. درحالحاضر با افزایشی که در قیمتهای مواداولیه مشاهده میشود هنوز صنایع پاییندستی نتوانستهاند به مشتریان خود بقبولانند که قیمتهای واقعی بازار رشد داشته است و شما باید نسبت به قبل بیشتر پرداخت کنید. وی افزود: نبود هماهنگی در بسیاری از مواقع باعث میشود نزاع قیمتی بین بازارها شکل بگیرد و کسانی که میخواهند فروش داشته باشند قیمتهای متفاوتی را در بازار اعلام کنند، به عنوان مثال یک عرضهکننده باوجود اینکه از قبل تمایل دارد با قیمت پایینتری کالایش را عرضه کند اما کسی که درحالحاضر خرید میکند با قیمت فعلی توان رقابت ندارد. این مسئله هنوز در این نوسانات نتوانسته برطرف شود و این موضوع تقصیر بورس کالا هم نیست چون قیمتهای جهانی دستخوش تغییر میشود.باقری ادامه داد: صنایع پاییندستی معتقدند رانتی که برای تولید مواداولیه صنایع بالادستی درنظر گرفته میشود برای آنها هم باید اعمال شود. این کارشناس بازارسرمایه دوشاخص قیمت دلار در بازار آزاد و قیمتهای جهانی را در بررسی وضعیت موادشیمیایی و پلیمری بسیار تاثیرگذار برشمرد و تاکید کرد: در سه ماه گذشته شاهد سیر صعودی در بازارهای جهانی بودیم و بیشتر مواد اولیه مثل متانول، بنزن و اوره... و خیلی از مواد شیمیایی و پتروشیمی شروع به افزایش قیمت کردهاند.
باقری تاکید کرد: این محصولات مثل زنجیره بههم پیوسته هستند که وقتی قیمت مواداولیه افزایش مییابد به دنبال آن مواد دیگری هم که در زنجیره عرضه وجود دارد با افزایش قیمت روبهرو خواهد شد. از سوی دیگر افزایش قیمت زغالسنگ هم روی قیمتها تاثیرگذار بوده و گزارشهای منتشر شده در بازارسهام نیز بیشترین دلیل افزایش سودها را افزایش قیمتهای جهانی برشمردهاند.
وی با اشاره به پیشبینی تحلیلگران از قیمت دلار برای سال آینده که روند افزایشی خواهد داشت، گفت: سود هرسهم (ئیپیاس) شرکتها باید افزایش داشته یا در حال تعدیل باشد.
باقری در پاسخ به اینکه دلار تا پایان سال در چه محدودهای نگهداشته میشود، گفت: بسیاری معتقدند تا زمان انتخابات ریاستجمهوری دلار در محدوده ۳۸۰۰ تومان ثابت میماند، اگر بخواهیم واقعبین باشیم و دلار را در محدوده نرخ تورم رشد دهیم در همین حد خواهد بود. اما اگر برمبنای تفاوت ارز خارجی و داخلی و فرمولها باشد، انتظار میرود افزایش دلار بیشتر از این بوده و ممکن است در بخشی از اقتصاد بعد از تحریم، دلار به ارزش ذاتیاش نزدیکتر شود.
بازار غیررسمی
این مدرس دانشگاه با بیان اینکه در بازار پلیمر و شیمیایی یکسری از شرکتهای پتروشیمی خارج از بورس به شرکتهایی که معاف از مالیات هستند کالا به فروش میرسانند، افزود: این مسئله باعث شده قیمتهای بازار دوباره به پایینتر از قیمتهای بورس کالا برسد. این شرایط باعث رونق بازارخارج از بورس و بازار غیررسمی شده و این بازار را دچار خدشه کرده است. باقری تصریح کرد: بخشی ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت نمیکند و از سوی دیگر بخشی مجبور است این مبلغ را بپردازد بنابراین در بازار با دو نرخ متفاوت روبهرو هستیم و همین مسئله باعث شده بازار سردرگم شود. وی درباره بیشترین عوامل تاثیرگذار در سوددهی یا زیاندهی در عملکرد ۹ ماهه شرکتها عنوان کرد: به دلیل افزایش نرخ دلار شرکتهای صادراتمحور میتوان ارزش ذاتی این شرکتها را بالاتر برآورد کرد. اما تاثیرگذارترین عامل، افزایش جهانی قیمتها بود چون بیشتر شرکتهایی که در بازارسهام فعالاند از شرکتهای بالادستی هستند بنابراین وقتی اختلاف قیمتها زیاد میشود، سود و زیانشان هم بهطور قطع بیشتر خواهد شد. باقری در تشریح این موضوع گفت: به عنوان مثال تولیدکنندگان متانول که در بازار جهانی از ۲۵۰دلار شروع به حرکت کردهاند به ۳۵۰دلار رسیدهاند. البته درباره بازار داخلی این کالا هم همینطور است و قیمتهای داخلی هم براساس فرمول جهانی محاسبه میشود و بازار خوبی دارند. به گفته این استاد دانشگاه همین وضعیت برای صنایع پایین دستی به شکلی است که وقتی مواداولیه رشد پیدا میکند اگر بتوانند قیمت خوراکشان برای مقداری که افزایش پیدا کرده را به همان نسبت برای فروش در بازار افزایش نرخ بگیرند برای این صنایع نیز نباید مشکلی ایجاد شود. به طوری که اگر بخواهند سهمشان از بازار را افزایش دهند مشکلی پیش نمیآید اما اگر نتوانند نرخها را افزایش دهند نمیتوانند (ئیپیاس) بالایی داشته باشند.